هنر شکل دادن به فلزات

مهدی بهرمند تراشکار محله پروین اعتصامی است. با اینکه 20سال دارد سال‌هاست در حرفه تراشکاری مشغول به کار است. او که از 14سالگی کارش را آغاز کرده است می‌گوید: «دل به کار داشته باشید با کمتر از 2سال شاگردی می‌توانید چم و خم کار را یاد بگیرید. شاید این‌کار به ظاهر آسان باشد، اما فوت و فن کوزه‌گری خودش را دارد که بی‌توجهی به آن سبب می‌شود گاهی کارتان برگشت بخورد و زحماتتان هدر برود.»

ممکن است برای شما هم اتفاق افتاده باشد قطعه‌ای از موتور خودور یا مثلا ماشین لباس‌شویی‌ منزلتان دچار مشکل شود و به شما بگویند باید به دست تراشکار بسپارید.

آن‌طور که توضیح می‌دهد؛ تراشکاری یکی از مشاغل فنی و هنری است که با استفاده از ماشین‌های تراش، فلزات را در شکل و اندازه‌هایی که می‌خواهند تهیه می‌کنند و با روش براده‌برداری و قطعه‌زنی، قطعات خودرو، صنعت هوافضا، ماشین‌آلات و لوازم خانگی را تهیه می‌کنند.

او ادامه می‌دهد: «تراشکار درواقع هنر شکل‌دهی به فلزات را دارد که این شکل‌دهی متناسب با ابزار و وسایلی است که می‌خواهند استفاده شود. هر چند امروز دستگاه‌های مجهزی برای تراشکاری ساخته‌شده و در بازار موجود است که کنترل و هدایت آن از طریق سیستم‌های کامپیوتری انجام می‌شود، اما همچنان دستگاه‌های دستی هم در این عرصه استفاده می‌شوند و افرادی که با دستگاه‌های جدید کار می‌کنند، بهتر است به دستگاه‌های تراش سنتی نیز آشنایی داشته باشند.»

تنوع ابزار و کار زیاد است

بهرمند توضیح می‌دهد: «در تراشکاری از ماشین تراش‌هایی مانند ماشین عمودی، ماشین سری تراش، ماشین مرغک‌دار و... Nc، cnc و کپی استفاده می‌شود که هر یک روش خاصی دارد. با تنوع دستگاه‌ها و به‌روز شدن آن‌ها، نیاز است شما هم به‌روز باشید و پا به پای این دستگاه‌ها اطلاعاتتان را افزایش دهید. به‌ویژه در این روزهایی که سیستم‌های برنامه‌ریزی و کامپیوتری حرف اول را می زنند.»

او می‌افزاید: «جوانی که می‌خواهد به سراغ این کار بیاید باید علاقه‌مند باشد و خلاق، او می‌تواند این رشته را در دوره دبیرستان انتخاب کند تا اصولی آموزش ببیند، اگر قرار است تجربی بیاموزد یکی 2سال زمان می‌برد تا کار دستش بیاید. اما توصیه می‌کنم قبل از ورود به این کار حداقل دوره‌های آموزشی فنی‌حرفه‌ای‌ را بگذراند تا بهتر کار کند.»

شاید برای شروع تراشکاری حداقل سرمایه مورد نیاز 200میلیون تومان باشد

بهرمند می گوید: «اگر قرار است در کارگاه دیگران کار کنید، درآمد این‌کار برابر قانون کار است و شما دستمزدتان را می‌گیرید، اما اگر می‌خواهید برای خودتان کار کنید حتما باید دستگاه داشته باشید و خرید یک دستگاه کمتر از 150میلیون تومان نیست.

از طرفی برای راه‌اندازی یک کارگاه به‌طور مستقل نیاز به فضای مناسب دارید که تمامی ابزار مرتبط با تراشکاری مانند دستگاه ماشین تراش، فرز، دریل و … در آن مکان قرار بگیرند. شاید حداقل سرمایه مورد نیاز 200میلیون تومان باشد.»

انجام کار درست، مهم‌ترین تبلیغ است

وقتی از او می‌پرسیم تبلیغات در کار شما تا چه اندازه اهمیت دارد؛ پاسخ می‌دهد: «تمام مشاغل نیاز به تبلیغ دارند و تبلیغات بی‌تأثیر نیست، اما درست‌کاری و دقت شما در هر شغلی بهترین تبلیغ است. وقتی در کارتان دقیق باشید و سفارش‌هایتان را درست انجام بدهید، خودش تبلیغی برای کارتان است.

در این حرفه سرشناس بودن و درست کار کردن اهمیت دارد. سرشناس‌بودن به این معناست که از کارتان به خوبی یاد شود و بدانند در کارتان دقیق، خلاق و حرفه‌ای هستید. آن وقت به سراغتان می‌آیند، اما اگر قرار باشد کاری را از سرباز کنید مطمئن باشید دیگر کاری برای شما نمی‌آورند.

داشتن توانایی های لازم برای انجام کار با فلز و تراش آن، توانایی نقشه‌خوانی، توانایی سرویس دستگاه تراش(انجام کارهای اولیه)، توانایی شناسایی مواد، توانایی کار با دستگاه‌های مختلف به شما کمک می‌کند تا در کارتان موفق‌تر باشید.»

اگر به کارهای فنی علاقه‌مند هستید به سراغ این‌کار بیایید، این طور کارها نیاز به علاقه، پشتکار و استعداد دارد. همچنین افرادی که به دست‌ورزی به فلزات علاقه دارند و می‌توانند در عرصه تولیدات، ابزارآلاتی را خلق کنند امکان موفق شدن در شغل تراشکاری برایشان زیاد است.

مهم‌ترین مسئله در انتخاب شغل برای همه درآمد است. بهرمند یادآور می‌شود: «میانگین درآمد در این حرفه قانون کار است، اما اینکه شما کارگر ماهر یا نیمه‌ماهر باشید هم فرق دارد. اینکه در روز چه تعداد قطعه بزنید هم تفاوت دارد، اما اگر خودتان دستگاه داشته باشید و بخواهید کار کنید حداقل حقوق ماهیانه 8 تا 10میلیون است.»

حساسیت این کار، میلی‌متری است

این جوان تراشکار با اشاره به اهمیت تکنولوژی در این حرفه توضیح می‌دهد: «برخی مشاغل در فضای مجازی تبلیغات می‌کنند و از این فضا برای جلب مشتری استفاده می‌کنند. در حرفه ما تبلیغات فضای مجازی بی‌تأثیر نیست، اما این را به‌خاطر بسپارید که بیشتر کارخانه‌های بزرگی که می‌خواهند قطعه سفارش بدهند به طور حتم در فضای مجازی کار را به کسی تحویل نمی‌دهند.

ممکن است در اندازه یک قطعه یک میلی‌متر خطا داشته باشید؛ آن وقت این قطعات دیگر به درد نمی‌خورند و برگشت زده می‌شوند

در فضای واقعی باید کار را ببینند و نسبت به شما اطمینان داشته باشند. ممکن است در اندازه یک قطعه یک میلی‌متر خطا داشته باشید؛ آن وقت این قطعات دیگر به درد نمی‌خورند و برگشت زده می‌شوند. هفته گذشته یکی از دوستانم حدود 2هزار قطعه زده بود، استاد کارش به محض دیدن قطعات گفت در اندازه خطا کرده‌ای و این کار برگشت می‌خورد، او مجبور شد پنجشنبه و جمعه بدون آنکه به خانه برود بماند و دوباره قطعات را آماده کند.»

رعایت نکات ایمنی، در اولویت است

قبل از کار با دستگاه باید نکات ایمنی را رعایت کنید. اولین و مهم‌ترین ابزار عینک است که از چشمان شما دربرابر براده‌های آهن مراقبت می‌کند. استفاده از محافظ گوش در برابر سر و صدای بسیار، اهمیت دارد. در طول کار باید از دست‌های خود مراقبت کنید. هنگام کار با دستگاه‌های صنعتی مثل فرز و تراش به‌هیچ‌عنوان دست‌های خود را نزدیک به تیغه‌ها نبرید.

برای جمع‌آوری خرده‌های براده و ذره‌های فلزات از وسیله‌ای مانند برس استفاده کنید. دستکش‌های ایمنی باید به گونه‌ای باشد که هنگام کار خطری را برای فرد ایجاد نکند. در این کار لباس‌هایتان نباید آزاد باشد، مبادا به تیغه دستگاه گیر کند.

در کنار پوشش مناسب و استفاده از لباس‌ کار، هوشیاری اهمیت بسیاری دارد. بهرمند با اشاره به این موضوع ادامه داد: «اگر هوشیار نباشید، ممکن است قطعات را اشتباه بزنید یا اتفاقی برایتان پای دستگاه بیفتد.»

لینک کوتاه